Verslag van de tweede workshop aan de Universitas Gadja Mada, Yogyakarta.

Door Henk Schulte Nordholt

Op 1 en 2 mei 2018 hielden onderzoekers van de projecten Regionale studies en Geweld, bersiap, berdaulat samen met de 15 Indonesische collega’s van het project Proklamasi, Kemerdekaan, Revolusi dan Perang di Indonesia (Proclamatie, Onafhankelijkheid, Revolutie en Oorlog in Indonesië) een workshop in Yogyakarta om de samenwerkingsplannen te concretiseren. In een informele sfeer vond een geanimeerde uitwisseling plaats van informatie, invalshoeken en inzichten. Daarbij werden de verschillende visies, concepten en termen uitvoerig bediscussieerd. Wat de één de ‘Indonesische dekolonisatie’ noemt, is voor de ander ‘de Nederlandse bezetting’. Uit het gesprek hierover kwam naar voren dat wij niet per se hoeven streven naar een gemeenschappelijke onderzoekstaal maar de diversiteit aan perspectieven, terminologieën en vragen als uitgangspunt zullen nemen.

Net zoals de Indonesische revolutie een avontuur was met ongewisse uitkomsten, dat gedragen werd door hoop op de overwinning, zo ervaart de gehele onderzoeksgroep ook dit project als een gezamenlijk avontuur dat wij tot een goed einde willen brengen.

Er is besloten om gezamenlijk ontwikkelingen in Noord en West Sumatra, Midden en Oost Java, Bali en Zuid Sulawesi te analyseren. Nederlandse onderzoekers leggen daarbij de nadruk op het Nederlandse militaire geweld, terwijl hun Indonesische collega’s de maatschappelijke impact van dat geweld in kaart brengen. Tegelijkertijd onderzoeken zij hoe de bevolking op verschillende plaatsen in deze onzekere tijd vorm begon te geven aan een nieuwe natie en ging ervaren wat het betekende om Indonesiër te zijn.

In de slotzitting werden we ons opnieuw bewust hoe bijzonder dit project over de Indonesische revolutie is omdat het deel uitmaakt van de dekolonisatie van de Nederlandse historiografie en nieuwe perspectieven opent voor de Indonesische collega’s.

De onderzoekers zetten hun project de komende tijd individueel voort terwijl zij op een gemeenschappelijk online platform met elkaar in contact blijven. In het voorjaar van 2019 vindt de volgende workshop plaats om de plannen voor een gemeenschappelijke publicatie uit te werken.

 

14-05-2018